Gelegen in de Lori-regio in het noorden van Armenië, is het Haghpat-klooster, ook wel bekend als Haghpatavank, een betoverend middeleeuws kloostercomplex dat is gebouwd tussen de 10e en 13e eeuw. Het klooster, dat halverwege een heuvel is gebouwd met uitzicht op de Debed-rivier, weerspiegelt een monastieke nederigheid terwijl het bescherming en verberging biedt tegen de buitenwereld.
Opgericht door koningin Khosrovanuysh, de vrouw van de Bagratid koning Ashot III, in 976, heeft het Haghpat-klooster een nauwe historische verbinding met het naburige Sanahin-klooster. Het complex bestaat uit een narthex, twee corridor-sepulchres, een refter, een scriptorium, de Kapel van Hamazasp, een klokkentoren, verschillende kapel-graven en ingewikkelde kruisstenen (khachkars), allemaal omgeven door een torenachtige ommuring.
Het oudste monument in het complex, de St. Nshan-kerk, toont een geïntegreerd interieur, een enorme dominerende koepel en prachtige fresco's, die de architectonische innovatie van 10e en 11e-eeuws Armenië exemplificeren. De reliëfs van de koningen Smbat en Gourgen op de oostelijke gevel van de kerk zijn uitzonderlijke voorbeelden van sculptuur.
Het klooster was ooit een bloeiend wetenschappelijk centrum met een rijke collectie manuscripten en diende als een knooppunt voor het kopiëren van bibliotheekmanuscripten, met faciliteiten voor studie en onderzoek op verschillende gebieden. Hoewel sommige structuren verloren zijn gegaan in de tijd, getuigen overblijfselen van de hoofdkerk van St. Nishan, de St. Gregory-kerk, de St. Astvatsatsin-kerk, de 13e-eeuwse cafetaria, de boekdepot, de klokkentoren en de khachkars van de rijke geschiedenis van het klooster.
De boekdepot bewaarde kostbare manuscripten en teksten tot de 13e eeuw, toen Mongoolse invasies de regio bedreigden. Deze teksten werden vervolgens verborgen in grotten, waarvan tot nu toe slechts drie grotten en hun inhoud zijn herontdekt.
Het Haghpat-klooster, dat nu onder UNESCO-bescherming staat als een Werelderfgoedlocatie, blijft bezoekers betoveren met zijn architectonische meesterwerk, heilige sfeer en fascinerende culturele geschiedenis, en biedt een glimp van de middeleeuwse monastieke erfenis van Armenië.
