De Tbilisi Evangelisch-Lutherse Kerk is ontstaan uit de vestiging van Zwabische Duitsers in de Kaukasus in het begin van de 19e eeuw. Gedwongen om hun thuisland te verlaten vanwege politieke, religieuze en economische druk, kregen zij de mogelijkheid om zich in de Kaukasus te vestigen.
In 1818 waren er zes Zwabische kolonies in Georgië opgericht, met meer in het vooruitzicht. In elk van deze kolonies hielden hardwerkende Zwabische boeren hun lutherse tradities in stand en openden zij plaatsen van aanbidding die uiteindelijk kerken werden. Echter, met de opkomst van het communisme werden er strikte beperkingen opgelegd aan religieuze rituelen, wat leidde tot een afname van religieuze praktijken onder de lutheranen, parallell aan de uitdagingen waarmee de orthodoxe parochie werd geconfronteerd.
De lutherse Duitsers in Georgië kregen in 1941 een zware klap te verduren toen 23.580 burgers met Duitse afkomst uit Georgië werden gedeporteerd. Duitse krijgsgevangenen werden gedwongen hun kerk op het Marjanishvili-plein in 1945 te slopen.
Van 1995 tot 1997 werd er een nieuwe kerk gebouwd op de plaats van een voormalige Duitse begraafplaats aan de Graneli-straat. Deze kerk, bekend als de Kerk van Verzoening, werd georganiseerd en gefinancierd door Dr. Gerd Hummel, de eerste Evangelisch-Lutherse bisschop van Georgië.
Ondanks de ontberingen viert de Evangelisch-Lutherse Kerk in Georgië haar 200-jarig bestaan, wat samenvalt met de 500ste verjaardag van de Reformatie. De oprichting en groei van de kerk weerspiegelt de veerkracht van de Zwabische Duitsers die oorspronkelijk in de regio zijn neergestreken.
Zwabische Duitsers arriveerden in Georgië in 1817-1818 en stichtten tegen 1819 acht Duitse kolonies in de Zuid-Kaukasus, en vandaag de dag zijn er 23 geïdentificeerde nederzettingen. De Duitsers, met hun sterke arbeidsethos, hebben aanzienlijke bijdragen geleverd aan verschillende economische sectoren, waaronder wijnbouw, landbouw, veeteelt en farmacie, onder anderen.
Ondanks de diversiteit in religieuze overtuigingen onder de Duitse kolonisten, verenigden zij zich uiteindelijk en integreerden zij in de officiële Lutherse Kerk. Johannes Bernhard Saltet, benoemd tot hoofdpastor in 1827, speelde een cruciale rol in deze integratie, wat resulteerde in de oprichting van de eerste kerk in de nederzetting Neu Tiflis in 1834.
De lutherse Duitsers hebben aanzienlijk bijgedragen aan de architectuur, kunst en cultuur van Georgië. Ze worden gecrediteerd voor de bouw van opmerkelijke gebouwen zoals het Nationaal Opera en Ballet Theater van Tbilisi, de Kashueti Kerk en het Likani Paleis. Hun invloed strekt zich ook uit tot de media, met de oprichting van de krant “Caucasus Post”.
Echter, de Duitse gemeenschap in Georgië ondervond vervolging tijdens de Eerste Wereldoorlog en het Sovjettijdperk, wat leidde tot aanzienlijke verliezen op het gebied van onroerend goed en religieuze vrijheid.
Onlangs heeft de Evangelisch-Lutherse Kerk in Georgië, onder leiding van Dr. Gert Hummel, haar sociale diensten aanzienlijk uitgebreid. Ze beheert nu ouderenzorg, een voedselkeuken en biedt medische hulp aan degenen die dat nodig hebben, en is zo een integraal onderdeel van de lokale gemeenschap geworden.
