Qvevri-wijnfermentatieproces

Het Georgische qvevri wijnfermentatieproces is een bewijs van de rijke wijnbouwgeschiedenis van Georgië, een praktijk die diep geworteld is in de cultuur van de regio en meer dan 8.000 jaar beslaat. Dit artikel verkent het ingewikkelde proces van qvevri-wijnmaken, een eeuwenoude traditie die wereldwijde interesse en respect heeft verworven. Van de voorbereiding van de qvevri tot de unieke fermentatie- en rijpingsmethoden, dit proces is centraal voor het produceren van de onderscheidende smaken en texturen van Georgische wijnen. Als een integraal onderdeel van de reis- en toerisme-ervaring in Georgië biedt het begrijpen van dit proces een dieper inzicht in het wijnbouwerfgoed van de regio.

De qvevri, een ei-vormig terracotta vat, is de hoeksteen van het Georgische wijnmaakproces. Deze vaten, variërend in grootte van 49 liter voor thuisgebruik tot 3.785 liter voor commerciële productie, worden ondergronds begraven, een unieke methode vergeleken met andere wijnopslagtradities. Deze techniek, samen met het gebruik van lokale druivensoorten zoals Saperavi, Rkatsiteli en Mtsvane, draagt aanzienlijk bij aan het unieke karakter van qvevri-wijnen. Het belang van de qvevri in de Georgische cultuur is zo diepgaand dat UNESCO in 2013 het qvevri-wijnmaakproces erkende als onderdeel van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid.

Voordat de druiven worden toegevoegd, ondergaat de qvevri een grondig reinigingsproces, waarbij een mengsel van water, vergruisde stenen en druivenas wordt gebruikt. Dit zorgt ervoor dat resten van eerdere fermentaties worden verwijderd, waardoor de basis wordt gelegd voor een pure en natuurlijke wijnontwikkeling. De druivenoogst, die in het vroege najaar plaatsvindt, levert het ruwe materiaal voor de wijn. Vergruisde druiven, samen met hun sap, schillen, stelen en soms zaden, worden in de qvevri overgebracht. De methode van het opnemen of uitsluiten van druivenstelen en het scheiden van sap van schillen varieert op basis van de gewenste wijnstijl.

Zodra de qvevri is afgesloten met een stenen of houten deksel en een luchtdichte kleilaag, wordt deze begraven in een marani (traditionele wijnkelder) om te fermenteren en te rijpen. De constante ondergrondse temperatuur van 12-15°C bevordert de natuurlijke fermentatie door de wilde gisten die op de druivenhuid aanwezig zijn. Deze fase duurt doorgaans twee weken tot een maand. Na de fermentatie wordt de wijn enkele maanden tot meer dan een jaar op zijn droesem (dode gistcellen en druivenbezinksel) gerijpt, wat de smaak en complexiteit van de wijn versterkt.

Een hoogtepunt in de Georgische wijnbouwkalender is de qvevri-openingceremonie in mei. Dit evenement is een viering van de nieuwe wijn, waarbij wijnproducenten, hun families, vrienden en gasten samenkomen. De ceremonieel opening van de qvevri onthult de gerijpte wijn, een moment vol verwachting en vreugde, dat de diepe verbinding tussen het Georgische volk en hun wijntradities weerspiegelt.

Georgische qvevri-wijnen variëren in smaak en karakter, beïnvloed door druivensoorten, de duur van de fermentatie en regionale praktijken. In Kakheti fermenteren bijvoorbeeld witte druiven enkele maanden met hun schillen, wat de beroemde amberwijnen oplevert. In tegenstelling hiermee gebruiken de lichtere witte wijnen uit Imereti minder schillen en geen stelen. De locatie van de marani speelt ook een rol, met verschillen in klimaat tussen regio's zoals Kakheti en Imereti die het wijnproductieproces beïnvloeden.

Het qvevri-wijnfermentatieproces is meer dan alleen een methode voor het maken van wijn; het is een cultureel symbool dat de blijvende geest van de Georgische wijnbouw weerspiegelt. Deze oude techniek, omarmd door moderne wijnmakers, blijft enthousiastelingen en toeristen aantrekken, waardoor een rijke, historische laag wordt toegevoegd aan de Georgische toerisme- en culinaire ervaringen. Terwijl deze traditie bloeit, behoudt het niet alleen een stuk Georgisch erfgoed, maar biedt het ook een unieke kijk waardoor de wereld de kunst van het wijnmaken kan waarderen.