Katedra Etchmiadzin, położona w mieście Etchmiadzin (znanym również jako Vagharshapat) w prowincji Armavir w Armenii, stanowi duchowe centrum narodu ormiańskiego oraz administracyjne serce Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego. Często nazywana przez Ormian "Matką Katedrą Etchmiadzin", to święte miejsce jest jednym z najstarszych przykładów architektury chrześcijańskiej na świecie. Wiele osób uważa, że jest to najstarsza istniejąca katedra chrześcijańska, a w uznaniu jej znaczenia w ormiańskiej historii religijnej i kulturowej, w 2000 roku została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Obszar wokół Katedry Etchmiadzin ma bogatą historię, z miejscami archeologicznymi sięgającymi epok kamienia, brązu i żelaza. Miasto Vagharshapat, obecnie powszechnie znane jako Etchmiadzin, zostało założone w czasie panowania króla Arsacydów Vagharsha I (r. 117-140). Chociaż niegdyś było stolicą Armenii, w IV wieku zostało zastąpione przez Dwin jako stolicę polityczną.
Budowę Katedry Etchmiadzin przypisuje się Świętemu Grzegorzowi Oświecicielowi (ok. 239 - ok. 330), który, według ormiańskich legend i historyków, miał wizję Jezusa Chrystusa, który nakazał mu zbudować katedrę w starożytnym mieście. Budowa rozpoczęła się około 303 roku i została poświęcona Matce Boskiej, a nazwa "Etchmiadzin" oznacza "zstąpienie (echnel) jedynego (miatsin)."
Od V do połowy VII wieku Etchmiadzin rozwijał się jako centrum kultury i pielgrzymek, z różnymi budynkami kościelnymi wzniesionymi w pobliżu katedry. Na przestrzeni wieków katedra przeszła liczne renowacje, prezentując mieszankę ormiańskich stylów architektonicznych. Szczególnie interesujące są reliefy na północnej ścianie katedry przedstawiające Świętego Pawła Apostoła (ok. 5-67?) oraz Świętą Teklę (ok. 30?).
Odporność Katedry Etchmiadzin jest widoczna w jej przetrwaniu przez liczne najazdy, okupacje i trudności, a Ormiański Kościół Apostolski przywrócił katolikosat do tego miejsca w połowie XV wieku. Dziś katedra pozostaje "Świętym Matczynym Siedliskiem wszystkich Ormian", świadectwem jej trwałego znaczenia w ormiańskiej historii religijnej i kulturowej.
