Zanurzeni w naturalnym pięknie regionu Racha w Gruzji, zaledwie 4 kilometry od urokliwej wioski Nikortsminda, Kościół Matki Bożej, część klasztoru Chelishi, czuwa w sercu głębokiego wąwozu rzeki Shareula. Ruiny monastycznego zespołu otaczają ją — namacal echo minionych czasów.
Ukryty w cieniu górskiego sylwetki Sashevardno, klasztor Chelishi stoi jako odporny testament minionej epoki. Kiedyś był tętniącą życiem kulturalną latarnią Rachy, a jego duchowy płomień przekazywany był w niezliczonych rękopisach przekazywanych przez pokolenia. Przez niemal tysiąclecie mnisi znajdowali schronienie i oświecenie w jego świętych murach, a ich nauki kształtowały kulturową i religijną mozaikę Rachy.
Klasztor Chelishi był czymś więcej niż religijnym sanktuarium — był skarbcem gruzińskich skarbów kulturowych. Przechowywał niezliczone rękopisy i artefakty, z których wiele teraz zdobi sale różnych muzeów. W 1902 roku kanonizowany archimandryta Ambrosi Khelaia dokonał zdumiewającego odkrycia — grobowca, w którym spoczywał niegdyś zagubiony rękopis "Moktsevai Kartlisai" ("Nawrócenie Kartli"), przełomowego gruzińskiego dzieła historyczno-hagiograficznego.
Sroga piękność klasztoru wykracza poza jego święte tereny. Zaledwie kilka metrów dalej, celki mnichów są wyryte w skalnej fasadzie. Plotki szeptają o podziemnym przejściu, które niegdyś łączyło te cele z klasztorem.
Klasztor, powstały w IX-X wieku, odzyskał swój pierwotny wygląd w drugiej połowie XVI wieku, po starannych naprawach. Zbudowany z kawałków wapienia i kamieni z pobliskich skał, ta jednonawowa bazylika jest odpornym świadectwem religijnego dziedzictwa Gruzji. Późniejsze dodatki, takie jak dzwonnica, przyczyniają się do jej architektonicznego uroku.
Klasztor Chelishi, położony na zachód od Nikortsminda, wciśnięty w wąwóz rzeki Shareula, ma swoje korzenie zapisane w historycznych annałach z XI wieku. Klasztor, znany ze swojej bogatej przeszłości i stworzenia "Ewangelii Chelish", stał się duchowym podporządkowaniem diecezji Nikortsminda w 1591 roku, a później został przeniesiony do klasztoru Gelat w 1637 roku.
Znaczenie klasztoru wykracza daleko poza jego architektoniczną wspaniałość — służył jako kustosz wielu bezcennych gruzińskich rękopisów, w tym "Apelu Kartli", odkrytego przez Ambrosiego Khelaia w 1902 roku. Działalność edukacyjna klasztoru trwała aż do lat 30. XX wieku, pozostawiając niezatarte ślady w gruzińskim krajobrazie kulturowym.
